Je staat ’s avonds na een lange werkdag met (te) lange (digitale) meetings en veel te weinig tijd voor een goede pauze voor je koelkast om eten te gaan koken. Je staat even stil voor de koelkast om de maaltijd voor die avond voor de geest te toveren en je voelt hoe gespannen je bent van de dag. Je adem hoog op je borst, je schouders vluchtig op en neer bij elke ademhaling. Pfff, je zou willen dat het hele ritueel al klaar was en je neer kon ploffen op de bank, maar er wacht nog een dochter die een overhoring voor haar proefwerk Frans opeist, een hond die uitgelaten moet worden en een vriendin die over een uur in tennis-outfit op de stoep staat om je op te halen. Je gaat er ter plekke nog sneller van ademen en zucht een paar keer diep….

Op zo’n moment heb je twee opties: 1. niet luisteren naar je ademhaling, als een haas je strakke schema afwerken en er op de tennisbaan achterkomen dat je lichaam volledig verzuurd is, al voordat je je eerste bal slaat of 2. even 5 minuten de tijd inlassen voor een ademhalings-oefening.

In veel culturen wordt de ademhaling omschreven als ‘levensenergie’; lucht is noodzakelijk voor het verkrijgen van energie. In onze (Westerse) maatschappij wordt het belang van een rustige ademhaling vrijwel niet onderwezen aan kinderen, terwijl het heel waardevol kan zijn om kinderen al vanaf jonge leeftijd te informeren over het belang van een rustige ademhaling. Het mes snijdt bij ademhalings-oefeningen altijd aan 2 kanten; de geest komt tot rust omdat er volledige focus is op de ademhaling en de intensieve ademhaling revitaliseert  tegelijkertijd het lichaam (het bloed wordt o.a. gezuiverd, het bevordert de stofwisseling en het verlaagt onze stresshormonen via het zenuwstelsel).

Ademhaling is in de basis een natuurlijk proces dat in principe geen sturing nodig heeft; jonge kinderen hebben in de meeste gevallen een rustige en diepe ademhaling. Als er sprake is van stress kan er echter ook bij kinderen al een verandering plaatsvinden in de manier van ademhalen (hoog op de borst, snellere ademhaling). Aangezien alle kinderen in hun jeugd in meerdere of mindere mate een bepaalde vorm van stress zullen ervaren zou het bevorderlijk voor de gezondheid kunnen zijn als er bijvoorbeeld in het basisonderwijs en binnen het gezin aandacht wordt besteed aan de omgang met stress en de kracht van diepe ademhaling. ‘Hoe leer ik om mijn ademhaling te beheersen (rustig en diep) en weer kalm te worden?’

Er bestaan talloze oefeningen die speciaal voor kinderen ontwikkeld zijn. Het is vooral bij het jonge kind van belang om in het begin slechts enkele minuten de aandacht te brengen naar de ademhaling. Teveel nadruk op de ademhaling kan bij jonge kinderen soms ook averechts werken. Hou het bij het jonge kind vooral speels. Vanaf +/- 10 jaar vinden kinderen het doorgaans ook interessant om een stukje theorie achter de ademhaling mee te krijgen; ‘waar zorgt die lucht die ik inadem nu eigenlijk voor?’. Je zou bij oudere kinderen en jongeren ook een combinatie kunnen uitproberen van mindfulness en ademhaling.

Ik maak zelf altijd graag gebruik van de berg-ademhaling; het is een eenvoudige en laagdrempelige oefening om mee te beginnen als je kinderen kennis wil laten maken met de kracht van een rustige ademhaling. Ik heb de oefening op papier gezet en deze is gratis te downloaden.

Veel lucht toegewenst!

.

Bronvermelding: Maureen Neihart, Peak Performance for kids; Els Schrover, Uitdagend onderwijs aan begaafde leerlingen